Găng tu hú là một trong những cây thuốc chữa bệnh nổi tiếng trong Đông y. Với nhiều công dụng trị bệnh, làm cây bonsai, cây găng tu hú được biết đến nhiều hiện nay. Blog Cây Cảnh KLPT sẽ tổng hợp những bài thuốc hay của cây găng tu hú trong Đông y để bạn tham khảo khi cần nhé!
Mục lục nội dung
Giới thiệu về cây găng tu hú
- Tên thường gọi: Cây găng tu hú, cây tu hú, Mây nghiêng pa, Găng tía, Găng trâu, Găng gai,…
- Tên khoa học: Catunaregam spinosa
- Họ: Thiến thảo, Cà phê (Rubiaceae)
Găng tu hú là loại cây thân gỗ nhỏ, có thể cao đến 8m. Thân có màu nâu, nhiều gai to, sắc nhọn, dài đến 5 – 15cm. Lá găng tu hú có hình oval ngược, đầu hơi nhọn, gần về phía gốc thì lá nhọn hơn. Bề mặt lá trên dưới có lông mềm. Chiều rộng khoảng 1, 5 – 3cm, rộng 2 – 7cm.
Hoa tu hú có màu trắng hoặc vàng lục, hình chuông có 6 cành và thưởng nở vào tháng 3 – 9. Cuống hoa ngắn, hầu như không thế thấy được.
Quả găng tu hú mọng, hình cầu dài, kích cỡ bằng quả chanh. Quả non có màu trắng, khi già chuyển qua xanh đậm và chín thì có màu vàng. Bên trong quả chứa nhiều hạt màu đen xen lẫn với thịt quả, thời gian ra quả từ tháng 3 – 11.
Cây găng tu hú phân bố khắp cả nước, được nhiều người đem về trồng hàng rào để bảo vệ tài sản vì cây có nhiều gai sắc nhọn.
Tác dụng và cách dùng cây găng tu hú
Bộ phận dùng: Quả, rễ, lá và vỏ thân lá
Thu hái, sơ chế: Rễ, lá, vỏ thân được thu hoạch quanh năm. Quả thì được hái vào mùa đông. Dược liệu có thể phơi khô hoặc dùng tươi đều được.
Thành phần hóa học: Rễ chứa scopolamin. Cơm quả tìm thấy Saponin trung tính, tinh dầu, acid, nhựa. Quả găng tu hú khô chứa triterpenoid, B-sitosterol và saponin được kết tinh dưới dạng ursan saponin
Những công dụng cây găng tu hú như:
- Quả kích thích gây nôn ói
- Thịt quả trừ giun, gây sảy thai, cầm lỵ
- Vỏ quả giúp săn chắc da
- Vỏ thân cây làm se tổn thương da, kích thích tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng
- Tinh dầu chiết xuất vỏ rễ giúp tiêu diệt côn trùng
- Quả găng tu hú giặt quần áo thay xà phòng
Cách dùng
- Sử dụng bằng đường miệng mỗi ngày khoảng 5 – 20g. Có thể dùng theo dạng sắc uống hoặc tán bột làm hoàn.
- Tán nhuyễn ngoài da với dạng tươi hoặc bột dược liệu pha với nước.
Những bài thuốc chữa bệnh hay của găng tu hú
Chữa vết côn trùng cắn, rắn rết cắn
- Hái nắm lá găng tu hú, rửa sạch ngâm với nước muối loãng.
- Giã nát lá, hòa cùng một ít nước.
- Gạn lấy nước uống, phần bã dùng để đắp.
Chữa mụn nhọt, lở loét ngoài da
- Chuẩn bị quả găng tu hú tươi, vôi, đất sét.
- Bổ đôi từng quả, loại bỏ hạt và nhét vôi vào bên trong.
- Bọc đất sét quanh quả và đem đốt tồn tính
- Sau đó loại bỏ đất sét, tán dược liệu thành bột mịn. Cất trong hũ kín và để dành dùng dần.
- Khi bị mụn nhọt, lở loét ngoài da thì rắc bột lên mỗi ngày, vết thương sẽ lâu lành.
Chữa mệt mỏi ở phụ nữ sau sinh
- Dùng 20 – 30g lá găng tu hú khô sắc cùng 4 bát nước, đến khi còn khoảng 1 bát thì ngừng
- Chia ra uống 2 lần/ngày
- Uống liên tục trong 1 tháng
- Điều trị cho trẻ mọc răng bị sốt, khó chịu trong người
- Dùng 3 – 5g bột quả tu hú khô rắc vào lưỡi hoặc đắp vào vòm khẩu cái của bé.
- Tùy theo tình trạng bệnh mà bạn có thể sử dụng 1 – 2 lần/ngày
- Sau 3 ngày tình trạng bé sẽ thuyên giảm trông thấy
Chữa đau bụng
- Dùng 15g vỏ quả, 400ml nước, rửa sạch và sắc chung
- Đun nhỏ trong 20’ cho thuốc cô đặc
- Gạn lấy nước uống khi còn ấm 1 ngày/lần
- Dùng liên tục 3 – 5 ngày
- Lấy dằm, gai đâm vào da
- Hái mầm và cành non găng tu hú rửa sạch với nước muối
- Giã nát và đắp vào phần da bị dằm, gai đâm
- Sau vài tiếng, gai sẽ tự trồi lên
Những lưu ý khi sử dụng găng tu hú
- Thuốc sắc nên sử dụng trong ngày
- Cần rửa sạch thuốc trước khi sử dụng
- Không nên lạm dụng thuốc
- Trước khi sử dụng những bài thuốc này thì bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng
- Cần phân biệt rõ găng tu hú với các loại cây tương tự như nàng nàng, găng trắng, găng vàng,…
Với những bài thuốc chữa bệnh hay của cây găng tu hú trong Đông y mà Blog KLPT đã tổng hợp. Mong rằng bạn đã có cho mình những kiến thức bổ ích về cây nhé!
Xem thêm: Cây trường xuân – ý nghĩa phong thủy tài lộc và cách chăm sóc
