Bưởi Phúc Trạch là thứ quả đặc sản của huyện miền núi Hương Khê (Hà Tĩnh). Loài cây này nở hoa vào tháng Giêng, có hương thơm ngào ngạt. Đến mùa quả chín, bưởi có vị ngọt thanh, tép giòn.
Tuy nhiên, để mang lại hiệu quả kinh tế, tỷ lệ đậu quả cao, người trồng bưởi phải thụ phấn bằng cách lấy phấn bưởi chua quét lên nhụy của hoa bưởi Phúc Trạch.
Theo người dân, cứ sau tết Nguyên đán khoảng một tuần là hoa bưởi Phúc Trạch nở rộ. Đây là thời điểm thích hợp nhất để người dân tập trung nhân lực thụ phấn bổ sung cho lứa hoa chính vụ.
Xã Hương Trạch được xem là thủ phủ của loài cây ăn quả đặc sản này. Từ sau mùng 6 Tết Tân Sửu, mọi người gác lại công việc đổ ra đồng thụ phấn cho hoa. Công việc mỗi ngày bắt đầu từ 6h30 và kết thúc lúc 17h chiều.
Anh Trần Văn Thắng (trú xóm Phú lễ, xã Hương Trạch), cho biết, gia đình anh trồng gần 1 hecta bưởi Phúc Trạch. Vào thời điểm này hằng năm, anh cùng vợ gác lại tất cả công việc để ra đồng giúp cây thụ phấn.
“Vợ chồng tôi bắt đầu công việc từ 6h30 buổi sáng nếu thời tiết đẹp. Nếu trời nắng to thì dừng. Trời nắng to phấn hoa bưởi chua sẽ bị khô, thụ phấn sẽ không hiệu quả”, anh Thắng nói.
Bác Nguyễn Hữu Thi (54 tuổi, trú xóm Phú Lộc), kể rằng gia đình bác trồng hơn 300 cây bưởi đặc sản Phúc Trạch, hằng năm cho thu nhập khoảng 200 triệu đồng.
“Nếu bình thường không thụ phấn thì tỷ lệ đậu quả chỉ đạt 30%, bây giờ có kỹ thuật thụ phấn như thế này khoảng 80% tỷ lệ sẽ đậu quả. Như vậy việc thụ phấn sẽ cho năng suất quả bưởi cao, khoẻ hơn, quả đẹp hơn”, bác Thi nói.
Theo bà Đinh Thị Thanh (thôn Phú Lễ, xã Hương Trạch), quá trình thụ phấn là khoảng thời gian người trồng bưởi khá vất vả.
“Thụ phấn bưởi khá mệt, nhưng sau khi xong thì chỉ cần phun thuốc đậu trái, thuốc nấm, hái bớt quả xấu, nắng lên tưới nước và đợi đến tháng Tư bọc bao cho quả rồi sau đó thu hoạch chứ không cần phải tác động lên bưởi nữa. Việc quan trọng sau quá trình thụ phấn là chăm tưới cho cây”, bà chia sẻ.
